Waarom doordrammen niet werkt
(en wat wél!)
Uit het oog niet uit het hart
Ik loop op het schoolplein van de kleuterklas. Ik voel me verloren, en weet niet wat ik moet doen. Het lijkt alsof alle andere kinderen elkaar al kennen. En ik? Ik voel me zo eenzaam. In mijn ooghoek zie ik een meisje dat mij heel leuk lijkt. Ze loopt er net zo’n beetje verdwaald bij als ik. Ik raap al mijn moed bij elkaar, loop op haar af en vraag haar: “Wil jij mijn vriendinnetje zijn”? Ze zegt gelukkig ja.
Tot aan de zesde klas bleven we onafscheidelijk. Mijn beste vriendin en ik. Toen we naar de middelbare school gingen, zijn we elkaar uit het oog verloren.
Maar ze spookte zo nu en dan door mijn hoofd. Hoe zou het met haar gaan? En wat zou ze nu doen in haar leven? Op haar verjaardag in september dacht ik altijd aan haar.
De laatste jaren kwamen we elkaar nog wel eens tegen in de supermarkt. Dan was het altijd gezellig. En zeiden we (zoals dat voor velen herkenbaar is) “We moeten echt eens een keertje wat afspreken”. Laatst stuurde ze me een bericht dat ze onze oude schoolkampvideo was tegengekomen. Met de vraag of ik het leuk zou vinden om die samen te gaan kijken. Ja!
Terug in de tijd
Het was eindelijk zo ver: na 35 jaar stond ik in haar huiskamer. Het voelde meteen vertrouwd, alsof ik er wekelijks kwam. De laatste keer dat we bij elkaar waren, was in mijn kamertje bij mijn ouders thuis. Huilend na het eindfeest van de zesde klas: dat we elkaar zo zouden gaan missen.
De video ging aan en ik stapte onherroepelijk terug in het jaar 1983. Ik zag mezelf, 10 jaar oud. En werd er emotioneel van.
Nog net zo verloren
Het meisje dat ik zag in de video, was nog net zo verloren als op het schoolplein van de kleuterklas. Verlegen. Deed de dingen die van haar verwacht werden. En eigenlijk wist ze niet zo goed hoe ze zich moest gedragen. Ik kon me dat schoolkamp dan ook nog goed voor de geest halen. Het gevoel van toen.
Dat ik het aller-allerliefste naar huis wilde: naar mijn moeder en mijn vertrouwde omgeving. Verschrikkelijk vond ik het op kamp. Een gevoel wat mij altijd is bijgebleven.
De appel valt nooit ver van de boom
Mijn zoontje ligt in bed.
“Mama?” | “Ja?”
“Moet ik mee schaatsen?” (het schooluitje van de bovenbouw van hun klas) | “Wat bedoel je?”
“Nou, moet ik van jou?” | “Wat is de reden waarom je dit vraagt?”
“Nou, ik denk niet dat ik wil.” | “Hoe komt dat?”
“Nou, alle kinderen kunnen beter schaatsen en het is zo druk en ik weet het niet. Ik wil gewoon niet.”
“Dit is een schooluitje, toch?” | “Ja.”
“Schooluitjes moeten leuk zijn, toch?“ | “Ja.”
“Als je dit niet leuk vindt, dan hoef je van mij niet mee. Dan verzinnen we wel wat.”
Ik zie de opluchting in zijn ogen, en hij gaat rustig slapen.
En?
De volgende dag vraag ik er nog een keer naar.
“En? Weet je al of je mee gaat schaatsen?”
“Ja mama, ik ga niet mee.”
“Nou prima kind, alles is goed. Je hebt nog even om over na te denken. Weet je al bij wie je dan in de auto zou komen te zitten?” | “Nee, dat weet ik nog niet”, zegt mijn zoontje.
Waar ik heen ga met dit verhaal?
Vaak zie ik om mij heen ouders beslissingen nemen voor hun kinderen, omdat het ‘goed’ is voor hun ontwikkeling. En ja, soms moet als je als ouder én kind ook doorzetten. Als ze geen zin hebben in bijvoorbeeld een schoolreis. Om hen toch die ervaring mee te geven hoe dat is. En ja: achteraf valt zo’n schoolreis vaak mee.
Anders bij hooggevoelige kinderen
Bij hooggevoelige kinderen werkt het vaak wel even anders. Laat ik het zo zeggen: dat kamp heeft mij niets geleerd. Ja, de bevestiging dat ik het goed had aangevoeld wat ik nodig had. En het fijn had gevonden als iemand daarin mij gezien en gehoord had. Want dan had ik thuis mogen blijven.
Wat het me ook heeft gebracht, is dat ik tot op de dag van vandaag niet graag ergens logeer. Ik vind het leuk om met vriendinnen weg te gaan. Maar ergens slapen is weer van een ander kaliber. Ik ben het liefste bij mijn familie. In mijn eigen vertrouwde omgeving.
Standaard op de tweede plek
Het enige wat ik er van heb geleerd, is dat ik over mijn grenzen ben heengegaan. En lang, heel lang heb ik gedacht dat het normaal was dat je niet luistert naar je eigen gevoel en behoeften. Jaren heb ik de dingen gedaan, omdat men dingen van mij verwachtte. Ikzelf en mijn eigen behoeften stonden standaard altijd op de tweede plek.
Eerder belemmerd dan geholpen
Dat schoolkamp heeft mij dus meer belemmerd dan dat het mij heeft geholpen om uit mijn comfortzone te stappen. En begrijp me goed: natuurlijk moet je je kinderen stimuleren om dingen te proberen. Maar laat het ze alsjeblieft doen in hun eigen tempo, en op hun eigen manier. Vooral als het spannend en nieuw is.
Leren hun grenzen aan te geven
Zo blijven kinderen het gevoel houden de regie te hebben over hun eigen beslissingen. Zo leren ze ook hun grenzen aan te voelen en te geven. En is dat niet wat we allemaal willen als ouders? Dat je kind leert aanvoelen wat hun grens is? Dat ze leren luisteren naar hun hart en hun ‘gut feeling’? Dan is het aan ons om hen liefdevol te stimuleren. En daarin de grenzen van je kind te respecteren.
Doordrammen werkt averechts
Doordrammen van je eigen overtuiging heeft als effect dat je je kind leert over zijn grens heen te gaan. Dat zijn eigen grens niet gerespecteerd wordt. Dat zijn gevoel er niet toe doet. Besef dus wat voor boodschap je als ouder meegeeft aan je kind als je je kind iets laat doen wat tegen al zijn principes ingaat.
‘Iedereen heeft er zin en ik helemaal niet, mama’
Zo leert je kind te vertrouwen op zijn eigen gevoel. Geef je kind de ruimte om dat te ontdekken. En ja, sommige dingen moeten inderdaad. Maar een schooluitje moet leuk zijn. Toch? Het kan niet de bedoeling zijn dat je kind een week van te voren met buikpijn rondloopt, omdat het denkt aan de verwachting van een ander te moeten voldoen.
En omdat iets nu eenmaal ‘hoort’.
Dingen die toch moeten…
En ja, er zijn inderdaad dingen die toch moeten. Begeleid je kind daar dan zo goed mogelijk in, zonder het gevoel van je kind te bagatelliseren. Maar als het even kan, geef de regie dan aan je kind wat betreft een beslissing. Je zal zien als je je kind die ruimte geeft, dat ze het uiteindelijk toch doen.
Meer zelfvertrouwen
En wat denk je wat die ruimte dan doet met het zelfvertrouwen? Juist! Je kind krijgt dan meer zelfvertrouwen. Omdat ze niet alleen hun gevoel durven uitspreken, maar ook omdat ze serieus worden genomen. En we willen toch allemaal dat onze kinderen meer zelfvertrouwen krijgen?
Wat mijn zoontje uiteindelijk deed?
En het schooluitje van mijn zoontje? Ik heb het losgelaten. En de beslissing of hij mee wilde 100% bij mijn zoontje gelaten. Uiteindelijk zei hij dat hij toch mee wilde. We hebben zijn schaatsen van de zolder gehaald. En hij heeft het harstikke leuk gehad!
Even samen sparren?
Zie je dat kind een echte gever of pleaser is? En zou je willen dat je beter leert om voor zichzelf op te komen? Zodat je leert om je eigen grenzen aan te geven?
Hierbij kan ik je helpen!